الشیخ ابوالعینین شعیشع
ابوالعینین شعیشع در سال ۱۳۴۳هـ.ق در«بیلا» از استان «کفرشیخ» متعلق به مصر علیا به دنیا آمد. او مراحل اولیه قرائات را تحت آموزش برادر بزرگش«احمد شعیشع» فرا گرفت و پس از آن در کنار اساتید فن قرائات به تکمیل این علم پرداخت. او تنها قارى عصر خود است که به روش استاد کل قرائات و نابغه زمان ، مرحوم رفعت، به تلاوت مى پردازد. به همین سبب از مشاهیر عصر خود به شمار مى رود و همواره مشتاقان قرآن کریم از قرائت او بهره مى گیرند. استاد شعیشع از استادان و نام آوران بزرگ علم قرائت مى باشد. وى در تلاوت قرآن کریم صوتى گرم و لحنى دلنشین دارد. آن چنان که شنونده را شیفته و مجذوب حلاوت صوت خویش میسازد. وى قــرآن را در سنّ هفت سالگى فرا گرفت و قرائت قرآن را در رادیو قاهره براى اولین بار در سن هفده سالگى در ۱۳۶۰ هـ.ق آغاز کرد. او در آن زمان کوچکترین قارى در رادیو بود. استاد در حال حاضر رئیس اتحادیه قراء مصر، عضو مجلس عالى امور اسلامی، عضو کمیته عالى قرآن در وزارت اوقاف مصر، رئیس مرکز بین المللى قرآن کریم و عضو کمیته ساختمان مساجد در استان قاهره و قارى مسجد سیده زینب در مصرى باشد. از ویژگى هاى ممتاز تلاوت استاد شعیشع وزین و با وقار بودن صوت و دقت در اداى کلمات و بیان رسا و تلفظ قوى مى باشد. او تمامى موفقیت هاى خویش را در این زمینه مرهون مساعدت هاى مرحوم شیخ عبدالله عفیفى شاعر و مؤلف داستان پیامبر بزرگ (ص) مى داند. استاد به کشورهاى بسیارى از جمله، فرانسه، انگلیس، ترکیه، یوگسلاوی، سومالی، اردن، سوریه، کویت، ایران و تمامى کشورهاى عربى مسافرت کرده، در این کشورها به تلاوت قرآن پرداخته است. تلاوت هاى استاد به طور متوالى از کلیه رادیوهاى کشورهاى عربى و اسلامى پخش مى شود؛ همچنان که رادیو قرآن جمهورى اسلامى ایران نیز همه هفته به پخش تلاوت هایى از این استاد مبادرت مى ورزد. وى در پانزدهمین دوره مسابقات بین المللى قرآن کریم که در ایران برگزار شد به عنوان رئیس هیأت داوران حضور داشت. استاد درباره دستاورد سفرهایش به کشورهاى مختلف مى گوید: در این مسافرت ها به این نتیجه دست یافته ام که آداب و سنت ها و رسم هاى اسلامى در میان همه مسلمانان جهان همانند و یکسان است. ایشان معتقدند که قرآن بدون موسیقى زیباست، یک نوع موسیقى خدایى در آن وجود دارد. ولى قارى هنگامى که تلاوت میکند، معنى آنچه را که مى خواند باید با صدایش نشان بدهد. باید تغییر معانى کلمات را بداندتا با صدایش آنچه را در معانى وجود دارد، به دیگران انتقال دهد. در قرائت قرآن باید خشوع در برابر خدا دیده شود و قارى باید پایبند به خشوع باشد. ایشان به عنوان سفارش به قاریان ایرانى بیان میکنند که: قاریان نخست باید سلامتى خود را حفظ کنند. من به جوانان ایرانى نصیحت میکنم در سن بلوغ (در بین نوجوانى و جوانى ) به مدت یک سال از قرائت خوددارى کنند. در این دوره ، حنجره باید استراحت کند قارى باید از غذاى خوب استفاده کند، به خواب خود اهمیت دهد و ورزش کند تا نفس او تقویت شود. قارى باید به علم تجوید آگاهى همه جانبه داشته باشد. مطلب دیگرى که براى قاریان ایرانى اهمیت دارد، حفظ قرآن است به گونه اى که هنگام قرائت، قرآن را از حفظ تلاوت کنند که این ها از اصول قرائت است. یادگیرى تواشیح دینى نیز براى قارى مهم است قارى باید دستگاه هاى موسیقى را آموزش ببیند تا هنگام قرائت با آهنگ موزون به تلاوت بپردازد و دستگاه ها را در آن رعایت کند. و در مورد قاریان ایرانى عنوان میکنند که : قاریان ایرانى در زیبایى صدا و تلاوت خوب، کم نظیرند. اگر بخواهم دقیق تر بیان کنم قاریان مصرى در مرتبه نخست قرار دارند و قاریان ایرانى پس از آنان قرار میگیرند. از لحاظ تعداد قاریان و زیبایى صدا بى نظیرند و در هیچ کشور اسلامى مانند ندارند. ایران و مصر در دو موضوع با هم رقابت میکنند. نخست عشق به اهل بیت (ع) و دوم تلاوت قرآن. ایننهضت بزرگ قرآنى که در ایران به و جود آمده، مرهون انقـــلاب اسلامى است. من این شور و اشتیاق را پیش از انقلاب ندیدم و این از رهبران بزرگ کشور ایران است که پرچم قرآنى را برپاداشته اند. استاد راز موفقیت خود را در ترس از خدا و رعایت و پایبندى به قرآن میداند و مى گوید: «همیشه از خدا خواسته ام تازنده ام، مرا از خدمت به کتاب خدا محروم نکند.»
استاد احمد محمد بسیونی
« ... اولین گام برای یک قاری قرآن حفظ قرآن است کسی که حافظ قرآن باشد بسیار بهتر می تواند به قرائت قرآن بپردازد . بنابر این به تمامی قاریان سفارش می کنم که حتما به حفظ قرآن نیز اهتمام بورزند .» استاد احمد محمد بسیونی استاد بسیونی در سال ۱۳۳۰ ه.ش. در کشور مصر به دنیا آمد و با کمک پدر از کودکی به آموزش علوم قرآنی پرداخت . او در سن ده سالگی حافظ قرآن شد . سرانجام پس از آموزش ابتدایی وارد دانشگاه الازهر شده در دانشکده علوم دین به تحصیل پرداخت و پس از فارغ التحصیل شدن در همان جا به تدریس علوم دینی همت گماشت . استاد بسیونی از همان سن ۱۲ سالگی قرائت و تلاوت قرآن را در مجالس و محافل آغاز کرد . او در سن ۲۴ سالگی وارد صدا و سیمای کشور مصر شده و اکنون حدود ۱۳ سال است که در دانشگاه الازهر به تدریس اشتغال دارد .ایشان در سخنان خویش به این نکته اشاره داشتند که قاریان ایرانی از حیث تلاوت قرآن بسیار زیبا تلاوت می کنند اما نکته ای که مورد توجه قرار دهند این است که در راستای تمرینات خویش از حفظ قرآن نیز غفلت نورزند . استاد همچنین در سخنان خویش به قاریان قرآن توصیه کردند از نکاتی که برای صوت شخص مضر می باشد پرهیز کنند . از جمله این نکات چیز های بسیار گرم و بسیار سرد است . همچون نوشابه سرد در روزهای تابستان یا منتقل شدن به صورت ناگهانی از یک مکان سرد به یک مکان گرم . ایشان در رابطه با استفاده موسیقی در قرآن عقیده داشتند که باید بر طبق معانی از موسیقی مشابه معنا استفاده کرد . فی المثل در آیات وعید دستگاه صبا مناسب است . زیرا این دستگاه با حزن همراه می باشد و این حزن باعث می شود که مستمع در صورت گناهکار بودن از خوف و عذاب الهی اشک بریزد . یعنی میان آهنگ قرآن و معانی هماهنگی و تناسب ایجاد کند . البته چنین مسئله ای در رابطه با تمام دستگاه های قرآنی صدق می کند . استاد می گوید : « اسامی این دستگاه ها بر اساس تناسب با صدای قاری از لحاظ طبقات صوتی فرق دارد . بنابر این قاری کسی است که بتواند پس از شناخت خوب و دقیق دستگاه ها آن ها را به نحوی صحیح وحکیمانه در جای خود ارائه نماید و این طبیعتاً به وضعیت روحی افراد بستگی دارد . اجرای این دستگاه ها باید به گونه ای باشد که اگر قاری در یک دستگاه معینی به تلاوت پرداخت مستمع خسته نشود و حتی اشتیاق آن داشته باشد که یک بار دیگر بدان گوش فرا دهد . چنین امری طبیعتاً مستلزم تلاش و وقت زیادی است . باید به گونه ای عمل کرد که قاری وضعیت خود را سنجیده و سپس مطابق با آن در طبقات بالا به تلاوت بپردازد . قاری باید چنان تلاوت کند که اگر در یک دستگاه به تلاوت بپردازد تنوع و نظم خاص را در آن دستگاه رعایت کند » . استاد اضافه می کند : « مجموع آن دستگاه ها ۸ دستگاه می باشد و چنانچه قاری قرآن ۳ تا ۴ دستگاه را در یک تلاوت پیاده کند مکفی است . چنانچه با دستگاهی تلاوت خود را آغاز می کنیم بهتر است با همان دستگاه نیز به پایان رسانیم تا آنکه تناسب در تلاوت رعایت شود » . ایشان در ادامه سخنان خود پیرامون مهارت اساتید مصر در زمینه موسیقی قرآن می گوید : « اکثر آنها دستگاه های موسیقی را به خوبی می دانند و تواشیح تاثیر بسیار در موسیقی دارد. امثال شیخ احمد نداء شیخ طه الفشنی مهارت بسیار در موسیقی دارند . همچنین استاد فقید شیخ مصطفی اسماعیل در این زمینه استاد بودند » . وی می گوید قرآن کریم در تمام دنیا دارای اهمیت و ارزش خاصی است . ایشان به کشورهای اروپایی از جمله ایرلند شمالی و جنوبی لندن و کشورهای دیگر مسافرت کرده اند . و در سال ۱۳۶۸ به همراه استاد راغب مصطفی غلوش برای اولین بار به ایران مسافرت کرده در شهرهای مختلفی به تلاوت پرداختند . در سال ۶۹ استاد مجدداً به ایران مسافرت کردند و او همواره از عشق وعلاقه وافر مردم ایران به قرآن یاد می کند . ایشان می گویند : عزیزان ایرانی درست به همان دستگاهی که قاری تلاوت می کند به همان دستگاه وی را مورد تشویق قرار می دهند و این از مواردی است که در کشورهای دیگر به چشم نمی خورد . استاد همواره از خاطرات سفر خود به ایران به عنوان بهترین خاطرات زندگی خویش یاد می کند .
محمد احمد بسیونی ( مصاحبه )